W pierwszych dwóch latach życia dziecko czeka aż czternaście zastrzyków, które uchronią go przed wieloma groźnymi chorobami.
Bardzo ważne jest, aby obowiązkowe szczepienia okresowe wykonywane były w wyznaczonym na nie terminie. Jedyną przeszkodę do wykonania planowanej szczepionki może stanowić nagła choroba dziecka. Jeśli chcesz zaszczepić dziecko nowoczesnymi szczepionkami skojarzonymi, możesz wziąć na to kredyt (obejmuje on koszt wizyty lekarskiej, samej szczepionki oraz zabiegu). Można go spłacić w ciągu ośmiu-czternastu miesięcy. Rodzice nie są natomiast obciążeni żadnymi dodatkowymi kosztami wynikającymi z zaciągnięcia kredytu.
1 Czy w pierwszej dobie szczepienia są konieczne? Tak. Bez nich dziecko byłoby narażone na poważne choroby, które mogłyby być niebezpieczne dla zdrowia, a także spowodować groźne powikłania. W pierwszej dobie życia maluszka niezbędne są szczepienia przeciw wirusowemu zapaleniu wątroby typu B oraz przeciw gruźlicy. Na kolejne mama musi się zgłosić do poradni dziecięcej po sześciu tygodniach.
2 Dlaczego trzeba je powtarzać? Jednokrotne szczepienie nie daje trwałej odporności. Zastrzyki przeciw błonicy, tężcowi i krztuścowi powtarza się w pierwszym roku dwa razy. Przeciw wirusowemu zapaleniu wątroby typu B szczepi się niemowlęta trzykrotnie, a przeciw polio dwukrotnie. Trzeba też pamiętać o dawkach przypominających.
3 Czy przeziębienie jest przeciwwskazaniem? Decyduje o tym lekarz. Jeśli dziecko ma tylko lekki katarek, zapewne pediatra pozwoli na szczepienie. Jeśli jednak infekcja jest poważniejsza, lepiej zaczekać, aż malec wyzdrowieje, nie narażać go na kontakt z dodatkowymi, nawet unieczynnionymi, zarazkami. Również jeśli maluszek dopiero skończył kurację antybiotykową, warto poczekać około dwóch tygodni.
4 Jeżeli konieczne było odroczenie podania kolejnej dawki, to czy cały cykl trzeba powtarzać? Nie. Odstęp między szczepieniami można wydłużyć, jeśli to jest konieczne, nawet o dwa, trzy miesiące. Powinien jednak o tym decydować nie rodzic, a lekarz.
5 Dlaczego niektóre szczepionki nie są obowiązkowe, tylko zalecane? Te zawarte w obowiązkowym kalendarzu są dla rodziców bezpłatne, finansuje je ministerstwo zdrowia. Zabezpieczają dziecko przed najgroźniejszymi chorobami. Nie ma natomiast środków finansowych, by zapłacić za szczepienia, które figurują w kalendarzu jako zalecane.
6 Przeciwko jakim chorobom warto dodatkowo zabezpieczyć malca? Zaleca się zaszczepienie niemowlęcia przeciw Haemophilus influenzae typu b (Hib). Bakteria ta może spowodować poważne infekcje, zapalenie opon mózgowych, serca, płuc, uszu. Ważne jest też podanie dawki przypominającej przeciwko śwince i różyczce w siódmym roku życia (poza obowiązkową odrą). Na oddziale dziecięcym warszawskiego szpitala zakaźnego przebywa obecnie dużo maluchów chorych na świnkę, z poważnymi powikłaniami. Lepiej więc zabezpieczyć maluszka przed tą chorobą.
7 Czy maluchom warto podać szczepionkę przeciw grypie? Tak. Amerykański Komitet Doradczy ds. Szczepień zaleca ją dzieciom z grup ryzyka, w tym z chorobami układu oddechowego (m.in. astmą), krążenia. Ale uwaga: do grup ryzyka zostały też włączone dzieci zdrowe od szóstego do dwudziestego czwartego miesiąca życia z uwagi na niebezpieczeństwo powikłań. Podobne zdanie na temat szczepień mają polscy pediatrzy.
8 Czy należy obawiać się skutków ubocznych? Nie. Mogą to być zmiany miejscowe, jak zaczerwienienie w miejscu ukłucia, bolesność, obrzęk. Warto maluszkowi przyłożyć w to miejsce zimny okład. Dziecko może w dniu szczepienia gorzej się czuć, mieć podwyższoną temperaturę. Jeśli gorączka przedłuża się, malec odmawia jedzenia i picia, warto zgłosić to lekarzowi.
Nieprawdziwe są natomiast informacje, jakoby szczepionki powodowały jakiekolwiek schorzenia neurologiczne, np. autyzm. Każde doniesienie dokładnie bada niezależny komitet przy WHO. Nie ma żadnych danych, wskazujących na to, że szczepionki mogłyby być niebezpieczne. Wręcz przeciwnie. Trzeba pamiętać, że przede wszystkim chronią one przed zachorowaniem. Zanim wprowadzono obowiązek szczepienia przeciw błonicy, rocznie chorowało na nią około 40 tysięcy dzieci, z czego 700 umierało!
9 Czy warto korzystać ze szczepionek skojarzonych? Tak. Są nowocześniejsze, bezpieczniejsze i skuteczne, a dziecko musi „przetrwać” tylko jedno ukłucie.
10 Czy jest szansa, że nowoczesne preparaty będą niedługo dla rodziców bezpłatne? Od roku 2004 jest już bezpłatna szczepionka przeciw Hib dla maluszków do drugiego roku życia z domów dziecka. Specjaliści chcieliby, by mogły ją bezpłatnie dostawać także inne dzieci. Poza tym starają się o wprowadzenie do obowiązkowego kalendarza szczepionki skojarzonej przeciw odrze, śwince i różyczce w siódmym roku życia. Wszystko zależy od ilości pieniędzy, jakimi będzie dysponował resort zdrowia.
Katarzyna Pinkosz
